05-06-23

Hoe het was

In Feijenoord en IJsselmonde wordt veel gebouwd en opgeknapt. Maar wat zat hier vroeger eigenlijk? Wat deden de mensen voor werk? Hoe leefden ze? Pieter Termeer van Leeszaal Vreewijk brengt voor Stadionpark en de Roseknoop de geschiedenis tot leven. Pieter heeft Zuid van kinds af aan met eigen ogen zien veranderen en zit boordevol verhalen. Dit keer vertelt Pieter over… het tuintje van zijn oma.

Opoes tuintje 

Met vader, moeder en 5 zussen liepen wij in de jaren 50 en 60 vaak op zondag in onze mooiste kleren in een soort ganzenpas de wijk Bloemhof uit, op weg naar onze bejaarde opoe. Via de Beukendaal en Buitendijk richting Smeetslandsedijk kwamen we aan waar zij woonde: het laatste kleine huis aan de dijk voor de spoorovergang, later Station Lombardijen.

Opoe verbouwde op kleine schaal aardappelen en groenten. Achterin stond een hok voor een varken voor de slacht en wat kippen. In het huis had opoe een opkamertje waar de vloer bestrooid was met fijn zilverzand in een bepaald patroon. In het midden stond een lessenaar (katheder) met daarop een mooie lederen bijbel, opengeslagen met rood lint. Het opkamertje was verboden gebied voor haar kleinkinderen. Opoe was erg streng! Toen mijn grootvader Poulus nog leefde, verkocht hij ingemaakte groente en vlees aan de schippers die hun schepen bij de werf Piet Smit lieten repareren. Mijn opa was daar magazijnmeester geworden nadat hij een van zijn ogen was kwijtgeraakt bij een ongeval met een staalsplinter. 

De rand van Zuid (IJsselmonde) was toen nog echt boerenland. Mijn grootouders zagen daar de eerste Duitse troepen over de dijk Rotterdam-Zuid binnenmarcheren. Mijn moeder logeerde die dag in mei met mijn oudste broer bij mijn grootouders toen de Duitse luchtmacht het centrum bombardeerde. Daar woonden de grootouders van vaderskant (Teilingerstraat). Opa en oma wisten niet wat ze zagen. Mijn diepgelovige opoe riep iets in de trant van het laatste oordeel en hel en verdoemenis. Maar na een paar rotweken ging het leven gewoon weer zijn gangetje. Mijn grootouders gingen hun achtertuin weer inzaaien en het varken en de kippen voeren. In de oorlog hebben mijn grootouders ons gezin zo kunnen helpen aan wat extra voeding. Mijn vader is een keer bijna aangehouden door de Duitsers met een kwart varken, verborgen in een kinderwagen.

Het houden van volkstuintjes zit echt in het DNA van de zuiderlingen. Aan de Stadionweg richting het stadion waren ook schooltuintjes van de gemeente. Verderop richting Varkenoord was ook een volkstuincomplex, later kwam hier het Claraziekenhuis. Nu vind je er nog steeds volkstuintjes, ook aan de Smeetslandsedijk aan de rand van Tuindorp/Vreewijk. In dezelfde wijk ligt ook de prachtige Educatieve tuin De Enk, een grote aanwinst voor Zuid en Feijenoord. Ook scholen gebruiken deze unieke locatie. Regelmatig houden ze daar open dagen in de vorm van lente- en herfstfeesten. Ook mijn kleinkinderen hebben daar de eerste beginselen van het tuinieren geleerd!

Over Leeszaal Vreewijk
Leeszaal Vreewijk is dé plek om boeken uit te zoeken en in te leveren. Hier kun je lekker met je neus in de boeken wegdromen, andere mensen ontmoeten en zo nu en dan een lezing bijwonen. Meesterverteller Pieter Termeer heeft de leeszaal in 2015 opgericht.

Je vindt de leeszaal op de Groenezoom 275 b.